Türkiye’nin Sektörel gelişimi açısından en önemli ihtiyaçlarının başında ara eleman ihtiyacı gelmektedir.

Ekonomik alanda karşımıza çıkan girişimcilik, ekonomik gelişme ve büyüme, kaliteli üretim, uluslararası rekabet gibi sorunlarının temelinde ise kalifiye ara eleman açığı yatmaktadır.

İş dünyasının ara elaman talebi her zaman vardır. Mavi yakalı diye ifade edilen ara/teknik eleman iş gücü ihtiyacı sanayileşmenin ve üretimin temel gücünü oluşturuyor. Sektörüne göre değişmekle birlikte, bir beyaz yakalı çalışanın istihdam ihtiyacına karşılık en az üç katı mavi yakalı çalışan ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.

 Nitelikli ara eleman sıkıntısı memleket meselesi haline gelmiştir.

Ara eleman sıkıntısı yüzünden bazı sektörlerde işler yürümüyor. Sanayimiz ağır darbe yiyor. Kalifiye eleman bulamadığı için pek çok sanayici işini büyütmekten korkmaktadır.

Türkiye genç ve dinamik fakat vasıfsız insan gücü cenneti haline gelmiştir. İş başvurusunda bulunanların çoğu "Ne iş olsa yaparım" dİyor. "Bu sözün hiçbir gerçekçiliği yok. Eğitimi olmayan biri kepçe operatörü olarak çalışamaz. Klima tamir edemez, tornacılık yapamaz. Bu tür işler için özel eğitim almak gerekir.

Avrupa ülkelerinde mühendisten çok ara eleman yetiştirilmesine önem verilmekte, özellikle İngiltere, Almanya ve Fransa'da öğrenciler mesleki eğitime teşvik edilmektedir.

İŞKUR’un Temininde Güçlük Çekilen Meslekler (TGÇM) 2020 yılı verilerine göre,

Hazır giyim, tekstil, sigorta sektörü, sağlık turizmi, Adalet, Aşçılık, Bilgisayar Destekli Tasarım ve Animasyon, Bilişim Güvenliği Teknolojisi, Bilgisayar Programcılığı, Gıda Teknolojisi, Otomotiv Teknolojisi, Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri, Uçak Teknolojisi ,  Dikiş Makinesi operatörü, Ahşap Mobilya imalat ustası, Makineci, Torna tezgâhı operatörü, Depo görevlisi, makineci, hizmetleri elemanı, model makineci, satış danışmanı, fırıncılık, yazılımcı, Online eğitim, genetik, yatırım danışmanlığı, yapay zeka, iş zekası, yenilenebilir enerji, dijital pazarlama, nano teknoloji, web tasarım, savunma sanayi, kullanıcı deneyimi, veri analizi, robotik kodlama, elektrikli otomotiv teknolojisi, geri dönüşüm, otomasyon. muhasebe erkek elemanı, pazarlama sorumlusu, yazılım geliştiricisi, yazılım destek uzmanı, gibi pek çok sektörde ara eleman sıkıntısı gittikçe büyümektedir.

Neler yapılmalı ;

* Bazı illerde İş-Kur İl Milli Eğitim müdürlükleri ya da meslek örgütleriyle işbirliği ile eğitim kursları düzenlemeli,

* Meslek liseleri reel sektörün ihtiyacı olan ara elemanları yetiştirmeli,

* Eğitim politikaları oluşturulurken Türk sanayisinin ihtiyaçları hesaba katılmalı.

* Meslek liselerinin ve üniversitelerin ders programlarının belirlenmesinde reel sektörde söz sahibi olmalı,

* Meslek liseleri sanayi bölgelerinde kurulmalı,

* Okulda teorik eğitim gören öğrenci sanayide stajını yapmalı, yeni makinaları kullanmayı öğrenmeli,

* Aileler de, diplomalı işsiz olmamaları için çocuklarını mesleki eğitime yönlendirmeli,

* MYO’lar ülkenin ve sektörlerin güncel ihtiyaçlarını dikkate alarak ara eleman ihtiyacına göre stratejik planlama yapmalı

* Programlar eğitim öğretim içerikleriyle son bilimsel gelişmelere ve güncel ihtiyaçlara göre düzenlenmeli,

* STK’lar kamu kurumları, üniversiteler ve mesleki liseler ile gerçekleştirdikleri iş birlikleri neticesinde, iş insanlarının ihtiyacı olan nitelikli personelin yetiştirilmesi için elini taşın altına koymalı,

* Mesleki eğitim süresi emekliliğe sayılarak cazip hale getirilmeli,

* Ara eleman eksiğinin kapatılması için mesleki eğitim cazip hale getirilmelidir.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilerde işsizlik oranı yüzde 10,3 düzeyindedir.

İşverenlerin ihtiyaç duyduğu alanlarda yetişmiş işgücünü bulabilmesi halinde işsizlik oranı yüzde 5’in altına inebilir.

Firmaların çalıştıracak eleman bulamamasının önündeki en büyük engelin maaştan ziyade eğitim kurumlarının nitelikli ara eleman yetişmemesinden kaynaklıdır.

Bu kadar işsizlik varken öbür taraftan da mezun olarak bekleyen ve iş arayan milyonlarca insan var. Bu çocuklar üniversite mezunu da olamamışlar ara elemanda olamamışlar niteliksiz bir üniversite mezunu olmuşlar. Bu bağlam da meslek liselerinin üzerinde durulmalı ve liselerde nitelikli eğitimler verilmelidir.

      Ekonomide çarkların dönmesi ve kalkınmayı sağlayacak, piyasaları canlandıracak en önemli adım mesleki eğitimin güçlendirilmesidir.